Читать книгу: «Абылай хан. Сабалақ», страница 4

 
Батырларды қасына ертіп алып,
Қалмаққа тобын жазбай қайта кірді.
 
 
Көп адам жөнелісті қасына еріп,
Ерлігіне сенген соң көңіл беріп.
Біраздан соң қалмақтар беті қайтып,
Қуалады батырлар қойдай теріп.
 
 
Көбейіп қалды қолдың олжалары,
Масайрап қуанады жас пен кəрі.
Ауылын шауып, жауының малын алып,
Ертең түсте қосына қайтты бəрі.
 
 
Əбілмəмбет шақырды Сабалақты,
Жұрт келіп жан-жағынан қамалапты.
Жиналған шаршы топтың ортасында,
Хан сонда батырынан жөн сұрапты:
 
 
– Шырағым, неге шаптың Абылайлап?
Босады жүйкем қатты ағамды ойлап.
Əкең кім? Ел-жұртың кім? Туғаның кім?
Жөніңді бастан аяқ айтшы жайлап.
 
 
Бала айтты: қазақ, қалмақ ерегесі,
Мұндайда ердің қозар делебесі.
Қысылған соң аузыма түсіп кетті,
Абылай – атам, мен – оның немересі.
 
 
Шын атым – Əбілмансұр, əкем қойған,
Өз əкем шабындыда басын жойған.
Сұрасаң, əкем аты – Уəлихан,
Дариға-ай, көз кеткен соң шығады ойдан.
 
 
– Қарағым, анықсың ба – Əбілмансұр?
Сағынып жүруші еді сүлдерім құр.
Бір баланың қалғанын естуші едім,
Əбілмансұр екені түрінде тұр.
 
 
Хан жүгірді сол жерде аттан түсіп,
Баланы құшақтайды қатты қысып.
Хан қатты жылағанын көргеннен соң,
Көңілі бостар кетіпті аттан ұшып.
 
 
Жұртқа айтты:
                    Уəли кеткен өкпелеп хандық үшін,
Мен көре алмай қалғанмын оның түсін.
Жамағат, тақ иесі осы емес пе?
Өздерің көрдіңдер ғой қылған ісін.
 
 
Халайық, есесі еді мұның хандық,
Тəңірім жаратыпты жақсы жан ғып.
Мен-дағы қартайып ем еріншектеп,
Шүкір енді иеге жарып қалдық.
 
 
Жұрт шу етіп: Алдияр, болсын деді,
Балаға аруағың қонсын деді.
Тəжін əкеп кигізді өз қолымен,
Жолыңа құт-береке толсын деді.
 
 
Жұрт шуылдап айтады ақ сарбасын,
Хан салды мойнына ақ сəлдесін.
Ұран салып жұрт қайтты қуанысып,
Жаңадан сайлап алып падишасын.
 
 
Жас бала таққа мініп, киді тəжді,
Бірдей көріп қалтқысыз көп пен азды.
Тақуа жас күнінен сопы болып,
Ұстатты ораза, намаз, зекет, хажды,
 
 
Шақшақ Жəнібек қазақтың білімдісі,
Өзі ер, əрі тақуа молда кісі.
Сол уақытта қазақтың бір ден қойған,
Ақсақал, ел ағасы, ырымдысы.
 
 
Бата алып, соған барып келсін – дейді,
Апарып тарту сыйлық берсін – дейді.
Арғынменен Найманнан алтау болып,
Екеуі Уақ, Керейден ерсін – дейді.
 
 
Тоғыз кісі жөнелді Жəнібекке,
Ол заманда болмайды араз, өкпе.
Ерлігіңмен ақтадың елдің мұңын.
Сапарын мүбəрəкті болсын көпке.
 
 
«Тəж-тағың құтты болсын балам», – деді,
«Дүниеге бола берме алаң», – деді,
Жұбын ашпай еліңді ұйымдастыр,
«Бұл жағдайды есіңе салам», – деді.
 
 
«Жарайды, келгеніңді мақұл көрем,
Айтамын біраз нақыл саған», – деді.
«Жұмысыңа тиянақты, ұқыпты бол,
Күн сайын арта берсін санаң», – деді.
 
 
Бұл келген тоғыз адам бəрі де ерді,
Абызға сəлем беріп кіріп келді.
Бата алмаққа келгенін баяндауға,
Қанайы қарауылдың аттай желді.
 
 
Мəнісін əбден біліп ұғынған соң,