Читать книгу: «Абылай хан. Сабалақ», страница 2

 
Шақырды құрбы-құрдас, бар жолдасты.
 
 
Оларға кесіп берді көз-құлағын,
Өзі жеді құйқа мен езу жағын.
Төле бидің жолдасы сұрайды енді,
Мұның қалай, мырзалық, Сабалағым?
 
 
Бірі көз, бірі құлақ- жолдастарым,
Беруге осы болды қолда барым.
Мен сеніп ұйықтап қалдым осыларға,
Əйтпесе болмас па еді көңілім жарым.
 
 
Төле бидің жолдасы үйге қайтты,
Көргені мен білгенін бəрін айтты.
Көпшілікті мырзаның ісі екен деп,
Патша затты адам деп ішін тартты.
 
 
Түйеден тағы ауысып жылқы бақты,
Енді көрсете бастады көп қайратты.
Төленің бар міндеті мұнда болды,
Майталман ойындағы бəрін тапты.
 
 
Бір күні жылқы ішінде отыр еді,
Екі баран, бір қызыл атты келді.
Жасы үлкен үш кісіні көргеннен соң,
Сабалақ əдеппенен сəлем етті.
 
 
Ол сөйтсе Қанжығалы қарт Бөгенбай,
Биге кеп қонақ болды үш күн ұдай.
Қалмаққа аттанысып барады екен,
Шерік қанша жер деді, мұнан бұлай.
 
 
Сабалақ түнде келіп Бөгенбайға:
Мен де құмар жан едім осындайға.
Бөке, мені тастама осы жолдан,
Бір сапар үйренейін амал-айла.
 
 
Ертең Бөкең жөнелді қасына ертіп,
Төртеуі келе жатыр екпіндетіп.
Күні-түні қалмақтың ізіменен,
Ел жата, шекараға келді жетіп.
 
 
Бөкеңнің бала тұрды атын ұстап,
Батырдың өзі кетті қайрат қыстап.
Бір топ атын əкелді жырып қана,
Бəрін де кежімдеген аламыстап.
 
 
Бала айтады: Бөке енді мен барайын,
Құдай берсе, бау ашар мал алайын.
Атымды ұстап тұрыңыз біраз ғана,
Қимылдап, талап етіп қарманайын,
 
 
Бөкеңе атын тастап бала кетті,
Бүкеңдеп қотанына барып жетті.
Көр бала секілді емес, жаңа пері,
Жымпырылып кетеді, тым-ақ епті.
 
 
Кешікті, таңның болды қараңғысы,
Дүрсілдеген көрінеді екі-үш кісі.
Серігі қашса-дағы Бөкең тұрды,
Қайткенмен шыдамды ғой батыр ісі.
 
 
Бөтен емес көрінген болды бала,
Тастамай келген екен істі шала.
Екі түйе сымбалды артып алып,
Қылып жүрген батырдың ісін қара.
 
 
Кешіктім мына түйе жүкті қармап,
Атандарын ішінен алдым таңдап.
Өзіңіздің сыбаға біткеннен соң,
Үйден жүкті шығардым жеңгейге арнап,
 
 
Сонан соң қайта салды елге таман,
Сəскеде ел шетіне келді аман.
Бөкең айтты: балам, сүйгеніңді ал,
Мен олжаға тойғалы талай заман.
 
 
Бала айтады: «Бөке мен олжа алмаймын,
Дүниеге, не қылайын, көз салмаймын.
Егерде ықыласымен бата берсең,
Батаңыз қабыл болса құр қалмаймын».
 
 
Қол жайып бата берді қарт Бөгенбай,
Жəне атын, түсіп берді, сөзге болмай.
Жылқының тұлпары еді Нарқызылым,
Шырағым, мен қартайдым, саған орай.
 
 
Шырағым-ай көзің отты бала екенсің,
Мінезің қазақтағы хан екенсің.
Жазғытұрым қалмаққа аттанамыз,
Соған да керек болар жан екенсің.
 
 
Бастығы хан барады Əбілмəмбет,
Ат қаратіл болғанда қоямыз бет.
Шырағым Нарқызылды таза сақта,
Ер білінер жол еді, не қылсаң жет.
 
 
– Кет Бөке, бұл сөзіңді Төлеге айтып,
Рұқсатсыз биекемнен кетем қайтып.
Егерде биден рұқсат алып берсең,
Мен онан тоқталмаймын тізгін тартып.