Читать книгу: «Legendy i pieśni ludu polskiego nowo odkryte», страница 4

4. O SIEROCIE I MACOSZE

Chodziła sierota po wsi,

Obsiedli⁷ ją źli psi.

Nie umiał się kto obrać⁸

Sieroteczkę ognać.

Obrał ci się obrał

Sam Pan Jezus z nieba,

Kawałeczkiem chleba.

„Oj sieroto gdzież ty idziesz?”

– „Idę stukać, pukać,

Mojéj matki szukać.”

– „Ty tam matki nie znajdziesz,

Bieżże na zielony smętarz,

Twoja matka leży

Prosto w wielki ołtarz.”

– „Kto tam chodzi po moim grobie?”

„Ja, matulu, puśćcie mnie do siebie.”

– „Cóż sa⁹ będziesz jadła,

Cóż sa będziesz piła?”

„Będę piasek jadła,

A wodeczkę piła.”

– „Bieżże do swojéj macochy,

Niech ci koszulę wypierze.”

– „A jak ci mi pierze,

Na pół ze mną (tak) zedrze.

A jak ci mię myje,

Nakręca mi szyję;

A jak ci mię czesze.

Po ziemi mię wlecze;

A jak ci mię plecie¹⁰,

Izbę mną zamiecie.

Swoim dzieciąteczkom

Jagiełki w mleczku gotuje,

A mnie sieroteczce

Jeno w skorupeczce,

Jeszcze nie wiele!…

Swoim dzieciąteczkom chleba z masłem daje,

A mnie sieroteczce umacza w popiele.

Swoim dzieciąteczkom na łóżeczku ściele,

A mnie sieroteczce barłożku nie wiele.

Swoim dzieciąteczkom poduszeczki ściele,

A mnie sieroteczkę płachetką odzieje.”

Oj przyszło, przyszło dwóch aniołków z nieba.

Wzięli sierotkę na rączkach do nieba;

Oj przyszło, przyszło dwóch czartów z piekła,

Porwali na pazurach macochę do piekła;

Posadzili ją na żelaznym stolcu,

Dali jéj pić smoły, siarki, w opalonym garcu.

„Żeby ja się na tenta świat wróciła,

Nie takby ja sierotce życzyła¹¹.

Nóżkibym umyła,

A brudbym wypiła.

Już nie rychło, nie rychło, już się zamkła klamka,

Mogłaś wtedy życzyć, kiedyś była matka.

5. PIEŚŃ O Św. HELENIE

Święta była, święta Halina,

Szukająca¹² świętego syna,

I napotkała zieloną łączkę,

A na téj łączce troje żydowie.

„Wyście żydowie Boga-ście męczyli.”

– „O nie my, nie my, starsi tam byli.

Widzisz ty Halino wysoką górę,

A na téj górze klasztor fundują,

A w tym klasztorze trzy groby stoją:

W piérwszym grobie Pan Jezus leży,

A w drugim grobie Matka Najświętsza,

A w trzecim grobie święty Jan klęczy.

Przed Panem Jezusem organy grają,

Przed Matką Najświętszą świece się palą,

Przed świętym Janem lilija kwitnie,

A z téj lilij ptaszek wylata:

Nie jestto ptaszek, tylko syn Boży,

Co sie narodził na ten świat Boży.

6. PIEŚŃ O OBRAZIE N. P. M. CZĘSTOCHOWSKIÉJ

Święty Łukasz anielista¹³

Prosił Boga Jezu-Chrysta,

Żeby obraz wymalować,

I cześć, chwalę Bogu oddać.

Malował go czas nie mały,

Dwadzieścia lat cztéry były,

Nie mógł ci go wymalować,

Aż się musiał nad nim zdrzymać.

Najświętsza Panienka przemówiła,

Aż Łukasza obudziła:

„Wstań Łukaszu spracowany,

Już twój obraz malowany.

Zaprzągajcie konie, woły.

Weźcie obraz do Częstochowy.

Wieźcie go tam przez ciemny las¹⁴,

Bo tam słońca nigdy nie masz.

Wieźcież go tam na góreczkę,

Na zieloną muraweczkę.

Na zieloną, na zieloną,

Co tam nigdy nie sieczoną.

Będą ci tam z każdéj strony,

Będzie obraz uwielbiony.

Ślepi, chromi, trędowaci,

A sam Pan Bóg z nieba płaci.

Płaci, płaci, płaci jeszcze,

Kto nawiedzi święte miejsce,

Kto nawiedzi obraz czysty,

W niebie odpust wiekuisty.”

Cztérech zbójców przyleciało,

Obraz święty szarpać chciało,

„Stójcie zbójcę, nie szarpajcie,

Bo tu marnie wyginiecie.”

A zbójce się tak polękali,

Aże krzyżem popadali.

A tam w piekle karę dają,

Octem, żółcią napawają.

A tam w piekle ścielą łoże

Ostre brzytwy, szydła, noże¹⁵.