Читать книгу: «Son hadisə», страница 2
– Polisin mənə inandığını düşünmürəm; xeyr, qətiyyən inanmır, – kədərli səslə dedi, – Daha əvvəl belə bir hadisə eşitmədikləri üçün bunun mümkün ola bilməyəcəyini düşü-nürlər. Amma mən bundan əminəm ki, üzündə yara bantları olan yazıq adama nə olduğunu öyrənmədən rahat ola bil-məyəcəyəm.
– Sizi dinləyirəm, – Şerlok Holms dedi.
– Bu gün çərşənbədir, – cənab Melas bildirdi, – Deməli, hər şey bazar ertəsi gecəsi, yəni cəmi iki gün əvvəl baş verib. Mən tərcüməçiyəm, böyük ehtimalla qonşum sizə bunu söy-ləyib. Bütün dillərdə tərcüməçilik edirəm, daha doğrusu, az qala bütün dillərdə. Hərçənd, yunan olduğum üçün, xüsu-silə o dildə çox bacarıqlı tərcüməçiyəm. İllərdən bəridir ki, Londonun öndə gələn yunanca tərcüməçisi olaraq çalışdı-ğımdan adım hotellərdə tez-tez çəkilir.
Problemi olan bir xaricinin ya da gec saatda gəlib kömə-yə ehtiyac duyan bir turistin məni gec saatlarda çağırması nadir rast gəldiyim hadisə deyil. Buna görə də, son dərəcə qəşəng geyimli gənc bir adam olan cənab Latimer bazar ertəsi gecəsi otağıma gəlib, qapıda gözləyən faytonunda ona yoldaşlıq etməyimi istədiyini söylədiyində, bunu qəribə qarşılamadım. Yunan bir yoldaşı iş üçün ona müraciət et-mişdi, ən azından mənə belə dedi. Xarici dil bilmədiyi üçün də yunan dilindən tərcüməçiyə ehtiyac hiss etmişdilər. Bir az uzaqda, Kensinqtonda yaşadığını söylədi; küçəyə çıxar-çıx-maz məni dərhal faytonuna mindirməsindən çox tələsdiyini başa düşdüm.
Fayton dedim, amma çox keçmədən bunun iki atlı minik arabası ola biləcəyindən şübhələnməyə başladım. Londonda, ümumiyyətlə, istifadə edilən dörd təkərli minik vasitələrin-dən daha geniş idi və döşəmələri bir az köhnəlmiş olmasına baxmayaraq olduqca keyfiyyətli idi. Cənab Latimer qarşım-dakı kresloya oturdu. Nəysə, yola düşdük, Çarinq Krossun içindən keçərək Şeftsberi meydanından yuxarı çıxdıq. Düz Oksford Prospektinə çatdıq. O əsnada mən Kensinqtona kə-sə bir yoldanmı getdiyimizi soruşurdum ki, yol yoldaşım xeyli qəribə davranmağa başlayaraq cümləmi yarıda kəsdi.
Birdən cibindən çox qorxunc qurğuşun çubuq çıxartdı və sanki çubuğun ağırlığını və gücünü sınayırmış kimi dəfə-lərlə əlində oynatdı. Sonra heç nə demədən çubuğu yanın-dakı kreslonun üstünə qoydu. Arabanın hər iki yanındakı şüşələri qaldıranda, şüşələrin – çölü görə bilməyim deyə – qəzet kağızlarıyla örtülmüş olduğunu böyük narahatçılıqla müşahidə etdim.
– Fikrinizi qarışdırdığım üçün üzr istəyirəm, cənab Me-las, – dedi, – Doğrusu, getdiyimiz yeri görmənizi istəmirəm. Sonradan oranı təkrar tapmağınız mənə problem yarada bi-lərdi.
Təxmin edəcəyiniz kimi, adamın söylədikləri məni hey-rətə saldı. Çox güclü görünən, geniş çiyinli, gənc bir adam idi və silahı olmasa da onunla savaşmağım mümkünsüz idi.
– Bu heç alışmadığım rəftardır, cənab Latimer, – kəkələ-dim. Etdiyinizin qanunlara zidd olduğunu, yəqin ki, bilirsi-niz.
– Azadlığınızı bir az məhdudlaşdırmış sayırıq, təbii ki, – cavab verdi, – amma daha sonra sizdən üzr istəyəcəyik və bizi bağışlayacaqsınız. Lakin sizi xəbərdar etməliyəm, cənab Melas; bu gecə hər hansı şəkildə kömək çağırmağa, ya da mənim xoşuma getməyəcək başqa nəsə etməyə cəhd etsəniz, başınıza ciddi bir iş açmış olacaqsınız. Heç kimin harada ol-duğunuzu bilmədiyini və həm bu arabada, həm də evimdə mənim hökmüm altında olduğunuzu unutmayın, lütfən.
Sakit halda danışırdı, amma danışıq tərzi çox təhdid edi-ci idi. Nə üçün belə qeyri-adi şəkildə qaçırıldığımı düşünə-rək səssizcə oturmuşdum. Səbəb nə olur-olsun, bundan qə-tiyyən qaça bilməyəcəyim aydın idi və olacaqları görmək üçün gözləməkdən başqa çarəm yox idi.
– Hara getdiyimizə dair kiçik bir fikrim yox idi; təxmi-nən iki saat boyunca yola davam etdik. Arabir çınqıl daş-larının üzərindən keçdiyimiz təəssüratını oyandıran səslər eşidirdik, amma çox vaxt səssiz-sədasız dümdüz getməyi-mizə şərait yaradan asfalt yollardan keçirdik; çox təəssüf ki, bu səs dəyişiklikləri xaric, hara getdiyimizə dair bir təxmi-nim yox idi. Pəncərələri örtən kağızlar işıq keçirmirdi və ön şüşəyə mavi pərdə asılmışdı. “Pall Mall”dan ayrıldığımızda saat səkkizə on beş dəqiqə işləmişdi və səfərimizin sonuna çatanda saatım doqquza on dəqiqə qalmışı göstərirdi. Yol yoldaşım şüşəni açdığı zaman, üzərində lampanın yandığı kəmərli alçaq qapını görə bildim. Arabadan tələm-tələsik endirildiyimdə qapı açıldı və özümü bir anda evin içində gördüm. Girərkən hər iki tərəfimdəki ağacları və çəmənliyi xəyal kimi gördüm, amma buranın xüsusi bir mülk və ya bağ evi olub-olmadığını deyə bilmərəm.
Evin içində ətrafı çox az işıqlandıran rəngli qaz lampası-nın işığıyla ancaq divarları şəkillərlə dolu çox böyük bir hol-da olduğumuzu görə bildim. Solğun işıqda bizə qapını açmış olan adamı güc-bəla seçə bildim; kobud görünüşlü, qısaboy-lu, yumru çiyinli, orta yaşlarda adam idi. Parıldayan işıq sayəsində, bizə doğru dönərkən adamın eynəkli olduğunu gördüm.
– Bu cənab Melasdırmı, Harold? – deyə soruşdu.
– Özüdür ki var.
– Çox gözəl! Ümid edirəm, bizə əsəbləşmədiniz, cənab Melas, amma sizin köməyiniz olmadan işimizə davam edə bilməzdik. Problem yaratmasanız peşman olmazsınız, amma hər hansı cəhd etsəniz, Tanrı köməyiniz olsun!
O, narahat bir havayla kəsik-kəsik danışırdı və sözləri-nin arasında qaqqıldayıb gülürdü. Lakin məni əyləndirmək-dən daha çox qorxutduğunu etiraf etməliyəm.
– Nə istəyirsiniz məndən? – soruşdum.
– Bizi ziyarət edən yunan cənaba bir neçə sual vermə-yinizi və bizə cavablarını tərcümə etməyinizi istəyirik, vəs-salam. Amma əsla sizə dediklərimizdən artıq nəsə söyləmə-yə cəhd etməyin, yoxsa sizi doğulduğunuza peşman edərik – deyib, yenə o narahat rəftarıyla qımışdı.
Danışa-danışa, gözəl mebellər yerləşdirilmiş otağının qapısını açdı. Buradakı işıq da yarı azaldılmış qaz lampasın-dan gəlirdi. Otaq böyük idi və ayağımın altındakı xalçanın yumşaqlığından, nə qədər lüks əşyalarla zənginliyi aydın olurdu. Otağının içində kürsülər, böyük, ağ mərmərdən bir buxarı və yanında da yapon tərzinə bənzəyən bir zireh var-dı. Lampanın düz altında kürsü vardı və yaşlı adam, ora oturmağıma işarə etdi. Gənc dərhal yanımızdan uzaqlaşmış-dı, amma sonra başqa bir qapıdan geri qayıtdı. Yanında, ar-xalıq geyinmiş cənab vardı və hər ikisi yavaşca bizə doğru gəlirdi. Lampanın yaydığı solğun işıq haləsinin içinə girdik-lərində, adamın görünüşünün məni dəhşətə saldığını etiraf etməliyəm. Bətbənizi ağarmışdı və həddindən artıq əzgin görünürdü və bərəlmiş gözləri gücündən daha böyük ruhu olan adamın işıltısıyla parıldayırdı. Fiziki zəifliyindən daha da çaşqınlıq yaradan şey, ağzının bağlanmış və üzünün hər tərəfinin də yara bantlarıyla örtülmüş olması idi.
Bu qəribə varlıq kürsüyə oturmaq əvəzinə, sanki yıxıldı,
– Slatesi gətirmisənmi, Harold? – yaşlı adam qışqırdı, – Əlləri açıqdırmı? Yaxşı, indi ona qələm ver. Cənab Melas, su-alları siz verəcəksiniz, o da cavabları yazacaq. Əvvəlcə ka-ğızları imzalamağa hazır olub olmadığını soruşun
Dediyini edəndə yunanın gözləri hirslə parıldadı.
– Əsla! – deyə ana dilində yazdı.
– Heç bir haldamı? – yenə bizi həbs edən adamın istək-lərinə uyğun şəkildə soruşdum.
– Ancaq mənim azad halımda, tanışımın yunan rahib tə-rəfindən evləndiyini görsəm, imzalayaram.
Sualları verən adamın o narahatedici qaqqıltısı təkrar eşidildi.
– Səni nəyin gözlədiyini bilirsən o halda?
– Mənə nə olacağı vecimə deyil!
Bunlar yarı danışaraq, yarı yazaraq icra etdiyimiz qəri-bə sual-cavab hissəsindən bir neçə nümunə idi. Kağızları im-zalayıb imzalamayacağını təkrar-təkrar soruşmaq məcburiy-yətində qaldım. Hər səfərində eyni mənfi cavabı aldım. Qə-fildən ağlıma şeytani bir fikir gəldi. Hər sualın sonuna öz cümlələrimi də əlavə etməyə başladım; başlanğıcda yanımız-dakı adamların nəsə anlayıb anlamadıqlarını öyrənmək üçün sadə suallar verdim, amma sonra, heç nə başa düşmədikləri-ni anlayanda, təhlükəli bir oyun oynadım. Söhbətimiz təxmi-nən belə idi:
– Belə etiraz etməklə heç nə bacarmayacaqsan… Kimsən sən?
– Vecimə deyil… Londonda yadam.
– Qədərin öz əllərindədir… Nə vaxtdan bəri buradasan?
Vecimə deyil… Üç həftədir.
– O torpaqlar heç bir zaman sənin olmayacaq. Nədir səni narahat edən?
– Avaraların da olmayacaq! Məni ac saxlayırlar.
– İmzalasan, sərbəst qalacaqsan… Bura haradır?
– Əsla imzalamayacağam! Bilmirəm.
– Belə etməklə ona kömək etmirsən… Adın nədir?
– Bunu özü deməsə inanmaram… Kratides.
– İmzalasan, onu görə bilərsən… Haradan gəlmisən?
– Deməli, onu bir daha görə bilməyəcəyəm… Afina.
Beş dəqiqə də vaxtım olsaydı cənab Holms, adamlar tam burnumuzun dibində olsa da, adamın bütün hekayəsini öy-rənəcəkdim. Adi söhbət də məsələni işıqlandıra bilərdi, am-ma tam sual verəcəyim zaman qapı açıldı və içəri bir qadın girdi. Üzünü dəqiq seçə bilmirdim, amma qarasaçlı, uzun-boylu və zərif biri olduğunu və uzun ətəkli ağ paltar geyin-diyini görə bildim.
– Harold, – qadın ingiliscə aksentlə danışaraq dedi, – Çox qalmayacağam. Yuxarıda özümü çox tənha hiss edirəm, yalnız… Aman Tanrım, bu Pauldur!
Son sözləri yunanca demişdi və tam o anda adam var gücüylə ağzının üzərindəki bantı cırdı və “Sofi! Sofi!” – deyə qışqıraraq qadının qolları arasına atıldı. Ancaq bir-birilərinə sarılmaları çox qısa çəkdi; yaşlı adam əldən düşmüş qurbanı-nı asanlıqla təsirsiz hala gətirib otaqdan çölə sürüyərkən, gənc adam da qadını tutub digər qapıdan çölə itələdi. Bir an üçün otaqda tək qalmışdım. Qəfildən içində olduğum bu evin harada olduğuna dair bir ipucu əldə edə biləcəyimi dü-şünərək dərhal ayağa qalxdım. Yaxşı ki, addım atmamış ba-şımı qaldırıb ətrafa baxmışam, çünki qapıda dayanan yaşlı adam gözlərini mənə dikmişdi.
– Vəssalam, bu qədər cənab Melas, – mənə dedi, – Sizi çox xüsusi bir iş üçün bura gətirdiyimizi anladınız. Sizi nara-hat etmək istəməzdik, amma çox təəssüf ki, yunanca bilən və bu bazarlıqları başlayan yoldaşımız Yunanıstana dönmək məcburiyyətində idi. Nə olur-olsun, onun yerini tuta biləcək birini tapmalıydıq, sizin qabiliyyətlərinizi eşitdiyimiz üçün bəx-təvər sayıla bilərik.
Baş əydim.
– Burada beş qızıl var, – mənə doğru gələrək söylədi, – ümid edirəm sizin üçün yetərlidir. Amma əsla unutmayın, –çiynimə yüngülcə vurub qaqqıldayaraq əlavə etdi, – aramızda olanları kiməsə danışsanız, sizi doğulduğunuza peşman edə-rəm!
